BAĞLAM

Bağlam terimi genel olarak üç anlamda kullanılır:

1. Bir metinde sözün gelişi.

2. Olaylar, durumlar ve ilişkilerin birbiriyle bütünlük oluşturması.

3. Sözcüğün temel anlamı “demet”, “deste”dir. Yazınsal açıdansa şiirsel anlatımlardaki dörtlüklerden her biridir. Değişik bir söyleyişle şiirlerde kullanılan biçimsel bir birimdir. Eski söyleniş biçimleriyle “bent” ve “kıt’a”dır.

Bağlam, ölçülü ve ölçüsüz şiirlerde bir birim olarak kullanılmakla birlikte, en çok halk şiiri türlerinde kullanılan bir birimdir.

Örnek:
Garip başım bu sevdayı
çeke geldi çeke gider.
Aşkın odu ciğerimi
Yaka geldi yaka gider.
(Yunus Emre)

Örnek:
Yeşil başlı gövel ördek,
Uçar gider göle karşı,
Eğricesin tel tel etmiş,
Döker gider yâre karşı.
(Karacaoğlan)